Veel voorkomende blessure in explosieve sporten
Hamstringblessure
Een veel voorkomende blessure in explosieve veldsporten is de “hamstringblessure”. Hamstrings is een veel gebruikte benaming voor de spiergroepen aan de achterzijde van het bovenbeen, bestaande uit drie verschillende spieren. De hamstrings worden bij (explosieve) sportactiviteiten fors belast.
In het betaald voetbal betreft 12% – 16% van alle blessures een aandoening van de hamstring.
Drie gradaties hamstringblessure:
Graad 1: Een verrekking van de spier zonder schade aan spier- of peesvezels
- Klachten zijn vaak pas voelbaar na afloop van sportactiviteiten.
- Veelal is er geen verlies van kracht of spierlengte.
- Men ervaart vaak toegenomen stijfheid van de hamstring tijdens rekoefeningen.
- Pijn is soms (mild) aanwezig bij zitten, bergop lopen of trap aflopen.
- Meestal geen zwelling.
Graad 2: Een gedeeltelijke scheuring van de spier
- Meer prominente pijnklachten dan graad 1.
- Vermindering van spierkracht en spierlengte.
- Provocatie van pijnklachten tijdens het leveren van kracht (buigen van de knie).
- Provocatie van pijnklachten bij het op rek brengen van de hamstrings (been optillen of voorover bukken).
- Vaak gaat het gepaard met wisselende provocatie van (scherpe) pijn tijdens het lopen, waardoor men vaak mankend gaat lopen.
- Soms is er (na een paar dagen) sprake van een bloeduitstorting onder het gebied van de spierscheuring veroorzaakt door bloeding van het beschadigde spierweefsel.
Graad 3: Een volledige scheuring van de spier
- In het ontstaan wordt veelal een plotseling optredende scherpe pijn gevoeld, soms met een hoorbare of voelbare “knap”.
- Lopen is zonder pijn niet mogelijk.
- Soms is er sprake van een knobbel (spierweefsel) naast een voelbare verdieping als gevolg van de beschadiging van de continuïteit van de spier.
- Soms is er (na een paar dagen) sprake van een (grote) bloeduitstorting onder het gebied van de spierscheuring veroorzaakt door bloeding van het beschadigde spierweefsel.
Oorzaak van hamstringblessures
Een hamstringblessure ontstaat als de kracht op de spier of pees dusdanig groot wordt dat deze oprekt of zelfs (in) scheurt. Dit gebeurt bij het leveren van grote kracht of het overmatig op rek brengen of een combinatie van beide. De kans op een hamstringblessure lijkt met name vergroot als er sprake is van:
- Disbalans in spierkracht tussen hamstrings en bovenbeenspieren aan de voorzijde van het bovenbeen (m. quadriceps), waardoor de krachten op de hamstrings kunnen toenemen.
- Verminderde spierkracht van de bilmusculatuur. De bilspieren werken intensief samen met de hamstrings en indien deze zwak zijn neemt de belasting op de hamstrings toe.
- Onvoldoende “core stability” waarmee de verminderde controle over het bekken ervoor zorgt dat de (voor) spanning op de hamstrings vergroot is.
- Verminderde spierlengte van de hamstrings waardoor er hogere (voor)spanning op de hamstrings staat.
- Verminderde “conditie” van de hamstrings waardoor deze snel(ler) vermoeid raken.
Daarnaast blijken meer algemene zaken als hogere leeftijd, hoge intensiteit van sport, algehele vermoeidheid en geen of slechte warming-up de kans op een hamstringblessure te verhogen.
Uit onderzoek blijkt dat meer dan de helft van alle herhaalde hamstringblessures plaatsvindt binnen een maand na het hervatten van sportactiviteiten.
Dit lijkt te suggereren dat de sporter nog onvoldoende hersteld was van de initiële blessure.
Herstel van een hamstringblessure
Het herstel bij een hamstringblessure hangt logischer- wijs af van de ernst. In sommige gevallen kan een verrekking herstellen binnen enkele dagen, waar het soms weken tot maanden kan duren alvorens volledig herstel van een spierscheuring gerealiseerd is.
Acute fase
In de acute fase (eerste 72 uur) is het verstandig om vooral rust te houden (al-dan-niet in combinatie met het gebruik van ondersteunende elleboogkrukken). Bij hevige pijnklachten kunnen eventueel pijnstillers en/of ontstekingsremmers (NSAID’s) gebruikt worden.
Revalidatie fase
Na de acute fase kan een start worden gemaakt met het herstellen van functie en een gecontroleerde opbouw van (sport) activiteiten. Hierbij is het belangrijk niet teveel, maar ook zeker niet te weinig te doen. Teveel belasting (bijv. kracht of spierrek) op de aangedane spier kan de schade vergroten en de blessure doen verergeren. Te weinig belasting kan ervoor zorgen dat spierweefsel kwalitatief minder goed of snel geneest. Daarnaast zal bij te weinig belasting de spierconditie onnodig (verder) verminderen en hiermee de kans op herhaling van een hamstringblessure weer vergroten.
In de revalidatie wordt gecontroleerd toegewerkt naar het realiseren van een volledige bewegelijkheid (spierlengte) en een goede spierkracht van de hamstrings. Daarnaast is het uiteraard zaak om de balans tussen hamstrings en andere relevante spiergroepen (o.a. m. quadriceps en bilspieren) te optimaliseren. In het laatste deel van de revalidatie is het zaak om de benodigde specifieke (explosieve) functies te trainen om uiteindelijk sportspecifieke taken als bijvoorbeeld sprinten en afremmen, wenden en keren en passen en trappen weer te gaan opbouwen.
Return-to-Sports fase
Het is belangrijk dat er niet te vroeg weer gestart wordt met het hervatten van sportactiviteiten gelet op de grote kans van herhaling. Het is dus zaak dat alle onderdelen van de revalidatiefase met succes worden afgesloten en er geen functionele beperkingen / risico’s meer aanwezig zijn. Daarnaast is het belangrijk dat algemene getraindheid (“conditie”) in orde is en de geblesseerde sporter zelf ook met vertrouwen kijkt naar het hervatten van sporten!
Preventie van hamstringblessure
Het voorkomen van blessures is natuurlijk het allerbeste! Om ervoor te zorgen dat de kans op een hamstringblessure minimaal is, is het zaak om ervoor te zorgen dat de eerder genoemde risicofactoren voorafgaande de sportactiviteiten (de start van het seizoen) worden geoptimaliseerd. Dit in combinatie met een gedegen trainingsopbouw en (opbouw van) wedstrijdbelasting.
Fysio Cura Plaza
Bas Besselink, Sportfysiotherapeut
Bas Schalks, Fysiotherapeut
www.fysiocuraplaza.nl
088-3270000
Meer informatie?
Wilt u meer informatie of wilt u een afspraak maken?
Neem dan contact met ons op.