Plotse hartdood bij sporters

Sudden Death Syndrome

Het plotseling overlijden van een sporter tijdens sportactiviteiten is een enorm tragische gebeurtenis en komt weliswaar zelden, maar helaas voor. Ogenschijnlijk gezonde (jonge) sporters, (bijna 50% zonder klachten en/of voortekenen) krijgen plotseling problemen met het hart. In veel gevallen leidt dit tot het overlijden van de sporter. Dit fenomeen kent verschillende benamingen, maar veelal wordt het “Sudden Death Syndrome (SDS)” of “Sudden Cardiac Arrest (SCA)” of in Nederland “plotse hartdood” genoemd.

Meer informatie?

Sudden death syndrome
Plotse hartdood bij jonge sporters

Een plotselinge dood door hartproblematiek bij jonge sporters (jonger dan 35 jaar) is meestal het gevolg van een (erfelijke / aangeboren) hartafwijking zoals bijvoorbeeld hypertrofie cardiomyopathie.
Een tweede veelvoorkomende reden van sudden death syndrome zijn (aangeboren) hartritmestoornissen.

Sudden death syndrome
Plotse hartdood bij sporters ouder dan 35 jaar

Bij sporters ouder dan 35 jaar is een vernauwing van de kransslagaders de meest voorkomende reden van plotselinge dood.
De kransslagaders zijn de bloedvaten die de hartspieren van zuurstof voorzien. Als deze vernauwt raken door afzetting van o.a. vet, kalkdeeltjes of klonterige bloedplaatjes raakt de zuurstofvoorziening van de hartspier verminderd met een mogelijk hartinfarct tot gevolg.

Risicofactoren kransslagadervernauwing

Weinig lichaamsbeweging
Roken
Hoog cholesterol
Hoge bloeddruk
Diabetes
Overgewicht

Preventief sportmedisch onderzoek

Hoewel het onmogelijk is om 100% betrouwbaar uitspraak te doen over de (verhoogde) kans op plotselinge dood zijn er verschillende (preventieve) onderzoeken die mogelijke risico’s kunnen identificeren.

Bij verreweg de meeste professionele atleten, bij verschillende takken van sport en in veel landen is een sportmedische keuring verplicht om aan de desbetreffende sportactiviteiten te mogen deelnemen. De UEFA adviseert alle voetballers (van alle niveaus en met name in de leeftijdsgroep 17-plus) expliciet om preventief onderzoek te laten verrichten om mogelijke gezondheidsrisico’s vroegtijdig te herkennen.

De sportartsen van het sportmedisch centrum Meer Med Clinic (gevestigd in het Sportcomplex Koning Willem-Alexander) hebben veel ervaring met het uitvoeren van preventieve sportmedische onderzoeken.
Bij een preventief sportmedisch onderzoek wordt uitgebreid gekeken naar mogelijk bestaande gezondheidsrisico’s. Er wordt een beoordeling gedaan van eventueel bestaande erfelijke belasting en bij de meeste sportmedische onderzoeken wordt een rust- of inspanning ECG gemaakt. Daarnaast worden algemene risicofactoren voor de gezondheid beoordeeld (zoals bijvoorbeeld de bloeddruk, cholesterol, etc.).

Een Sportmedisch Onderzoek wordt veelal (deels) vergoed vanuit de aanvullende zorgverzekering, een verwijzing van (huis)arts is niet nodig.

Een aantal wetenschappelijke feiten:

Sudden Death Syndrome is de grootste veroorzaker van overlijden tijdens sportactiviteiten bij sporters.
Slechts 1 op de 10 slachtoffers overleeft een hartaanval op het sportveld
Meer dan 95% van de slachtoffers overlijdt nog voordat zij het ziekenhuis bereiken
Er is sprake van 0,28-1 sterfgeval per 100.000 sporters (leeftijd 17-39 jaar).