Fysio Cura Plaza

Enkelblessure, keer op keer?

Enkelblessure
Een van de meest veel voorkomende blessures in het voetbal is enkelletsel.
In Nederland zijn ongeveer 30% van alle sportblessures enkelblessures, ook in het voetbal is dit samen met hamstringblessures en knieblessures de meest veelvoorkomende blessure.

Maak een afspraak met een van onze enkelspecialisten

Enkelblessure
De typische enkelblessure is die waarbij de voet binnenwaarts (inversie) verdraaid wordt en de mechanische krachten dusdanig zijn dat de rekbaarheid van het kapsel- en bandapparaat overschreden wordt, met schade aan de weefsels tot gevolg.
Onvoldoende fysieke fitheid (lage spierkracht, verminderde bewegelijkheid van de enkel, lage coördinatieve functie en obesitas) en sportparticipatie op een niveau hoger dan de getraindheid zijn de belangrijkste verantwoordelijke factoren voor een verhoogde kans op het ontstaan van enkelletsel.

Ernst enkelletsel
Enkelletsel wordt in drie verschillende gradaties onderverdeeld:

Graad 1 enkelletsel:
Een verrekening van de enkelbanden zonder significante weefselschade. Typisch gezien is er weinig / geen zwelling, nauwelijks verlies van functie en geen instabiliteitsproblematiek en de patiënt kan veelal volledig op het aangedane been steunen.
Herstel duurt meestal 1-2 weken.

Graad 2 enkelletsel:
Een verrekening van de enkelbanden met gedeeltelijke scheuring van een of meerdere banden. In de regel is er sprake van zwelling, blauwkleuring, functieverlies en enige instabiliteit. De patiënt heeft meestal veel problemen (pijn) bij het belasten.
Herstel duurt meestal 6-8 weken

Graad 3 enkelletsel:
Hierbij is er sprake van een volledige scheuring van een of meerdere enkelbanden, veelal gepaard gaande met directe en forse zwelling, blauwkleuring en onvermogen om op het aangedane been te staan zonder hevige pijn.
Herstel duurt meestal 8-12 weken.

Herhaald enkelletsel
Opvallend is dat van alle enkelletsels een heel groot deel (literatuur geeft percentages tot zo hoog als 80%) een herhaling van enkelletsel betreft. Het merendeel hiervan ontstaat in de periode van 2-6 weken na het primaire trauma.

Herhaling van enkelletsel lijkt voor een groot deel veroorzaakt door onvoldoende herstel na het primaire letsel. Kapsel- en bandapparaat zijn vaak nog niet voldoende geheeld. Kracht en coördinatie is nog onvoldoende verbeterd. Of de aansturing van de spieren in nog niet voldoende hersteld, waardoor de reflexmatige stabiliteit onvoldoende plaatsvindt.
Het blijkt dat pas 12 maanden na het primaire trauma het kapsel- en bandapparaat weer net zo sterk is als voor de eerste verzwikking.

Herstel na een enkelblessure
Met een adequaat beleid blijkt dat de kans op herhaling significant verminderd wordt en het grootste deel van de patiënten gelukkig goed herstelt. Bovendien wordt de kans op vroegtijdige osteoarthritis (“artrose”) hiermee aanzienlijk kleiner.
Het voorkeursbeleid hierbij is dat er zowel aandacht wordt gegeven aan het fysiologische herstelproces, het fysieke herstel en verdere preventieve maatregelen.

Fysiologisch herstel van een enkelblessure
Primaire blessurebehandeling volgens het “PRICE” principe.
Hoewel de ware effectiviteit ter discussie staat is dit het in de praktijk meest gebruikte protocol:

“Protect” – In de vorm van bijv. gebruik van krukken, (gips)spalk, brace of tape
“Relative rest” – Belasten zover mogelijk zonder (pijn)provocatie
“Ice” – Ter vermindering van pijn
“Compression” – Ter vermindering van overmatige zwelling
“Elevation” – Ter controlering van overmatige zwelling

Het gebruik van medicatie (NSAID’s), in de eerste fase na het ontstaan van de blessure, resulteert in een vermindering van pijn en zwelling en draagt zo bij aan een voorspoedig herstel.

Fysiek herstel en revalidatie van een enkelblessure
De fysieke getraindheid (belastbaarheid) gestructureerd optimaliseren en (sport)belasting gecontroleerd weer opbouwen:

Herstellen van volledige bewegelijkheid
Optimaliseren van spierkracht en coördinatie
Optimaliseren van stabiliteit in functionele dagelijkse beweegpatronen
Optimaliseren van coördinatie op snelheid en explosiviteit
Optimaliseren van stabiliteit in sportspecifieke beweegpatronen
“Return-to-sports”

Preventie van enkelblessures
Vanuit wetenschappelijke studies wordt het gebruik van taping of bracing sterk ondersteund. Passieve ondersteuning bieden aan het enkelgewricht tijdens sportactiviteiten (na een primair enkelletsel) verminderd de kans op herhaling tot wel 71%.
Behoudens een mogelijk verminderd comfort zijn er geen significante nadelen aangetoond bij het gebruik van taping of bracing. Er is dus ook geen sprake van een “verzwakking” van de enkel en/of een vermindering van stabiliteit door taping of bracing. Sterker nog, recente studies laten juist een verbetering van het neuromusculaire systeem (lees: stabiliteit) zien!